Długość i jakość snu ma bezpośredni wpływ na jakość naszego życia. Samopoczucie po przebudzeniu, kreatywność i wydajność w ciągu dnia, a także nasze samopoczucie fizyczne. Osoby, które śpią wygodnie, budzą się wypoczęte, pełne energii i szczęśliwe. A jak wygląda Wasz poranek?
Zaburzenia snu towarzyszą większości dorosłych osób choć raz w życiu. Ich pojawienie się nie powinno być powodem do paniki pod warunkiem, że mają one charakter incydentalny i krótkotrwały. Mogą się objawiać jako problemy z zasypianiem, budzenie nocne lub zbyt lekki czujny sen, który nie pozwala na wypoczynek i regenerację organizmu. Jeśli mowa o krótkotrwałych kilkudniowych zaburzeniach snu, nie ma powodów do obaw. Jednak jeśli taki stan trwa dłużej niż kilka lub kilkanaście dni, może prowadzić do deprywacji snu, czyli zaburzeń, prowadzących do pogorszenia stanu zdrowia, a nawet jakości życia. Nie należy mylić deprywacji snu z bezsennością. Deprywacja snu to brak czasu na sen.
Dobry sen w nocy to dobry początek dnia
Mówi się, że dobry sen w nocy to dobry początek dnia i nie ma w tym powiedzeniu żadnej przesady. Sen jest przez wiele osób niedocenianą częścią naszego życia. Tymczasem dobrze przespana noc, to nie tylko dobre samopoczucie i energia o poranku. To również zregenerowany, wypoczęty i zrelaksowany organizm. Osoby, które się wysypiają i śpią w komfortowych warunkach, znacznie później się starzeją. Ich zdolności poznawcze są wyższe niż u ich rówieśników, którzy się nie wysypiają lub źle sypiają. Wypoczęty człowiek jest bardziej kreatywny, błyskotliwy i wydajny w ciągu dnia.
Czego potrzebujesz do snu?
Zmęczenia? Pewnie tak, ale samo zmęczenie nie zapewnia dobrego, regeneracyjnego snu. Kluczowe okazują się natomiast warunki, w jakich udajemy się na nocny odpoczynek. Na sen ma zatem wpływ nie tylko poziom naszego zmęczenia, ale także przygotowanie do snu, tak zwane wieczorne rytuały. To dzięki tym czynnikom czujesz się senny i zmęczony.
Na jakość snu i jakość regeneracji oraz wypoczynku w nocy największy wpływ ma miejsce, w którym śpisz. Komfort, jaki zapewniamy naszemu organizmowi w nocy, procentuje w dzień. Zatem to, czy obudzisz się wypoczęty i zrelaksowany a przede wszystkim wyspany zależy od tego, czy śpisz wygodnie i zdrowo. I tutaj warto zwrócić uwagę na materac do spania, a także na poduszkę. Nie wystarczy się położyć „gdziekolwiek” na przypadkowy materac czy przypadkową poduszką pod głową. Wprawdzie jest duża szansa, że nawet śpiąc na niewygodnej wersalce i zbyt niskiej lub zbyt wysokiej poduszce zaśniesz. Czy jednak odpoczniesz? Czy też obudzisz się obolały, poirytowany i nadal zmęczony?
Czy zaburzenia snu można bagatelizować?
Problem z zasypianiem, wybudzanie nocne, czujne spanie lub przesypianie wielu godzin i budzenie się zmęczonym i ociężałym to zaburzenia snu. Nie są one tak męczące, jak chroniczna bezsenność, ale nie można ich bagatelizować, gdyż nieleczone mogą prowadzić do bezsenności i deprywacji snu.
Wiele osób cierpiących z powodu zaburzeń snu bagatelizuje je, tłumacząc sobie, że wywołuje je stres lub niewygodny materac. Jednocześnie obiecując sobie, że kiedyś zmieni pracę na spokojniejszą lub wymieni wysłużoną wersalkę na najlepszy materac do spania. Jednak zaburzeń snu nie można bagatelizować, ponieważ mogą prowadzić do poważnych schorzeń i pogorszenia jakości życia.
Czy można żyć bez snu?
Teoretycznie można nie spać nawet przez 11 nocy i dni z rzędu, tyle w każdym razie wynosi rekord, który został ustanowiony w 2007 roku przez jednego z Brytyjczyków. W praktyce już po 24 godzinach bez snu spada jakość naszego życia. Zaczynamy odczuwać silne zmęczenie, spadają nasze zdolności poznawcze, także możliwość koncentracji o refleksie już nie wspominając. Po kolejnych 48 godzinach zaczynamy odczuwać fizjologiczne dolegliwości. Nie śpiąc przez dwa dni i dwie noce stajemy się bardziej podatni na wszelkie infekcje. Ponadto oczy zaczynają się domagać odpoczynku, co sygnalizują szczypaniem i swędzeniem gałek ocznych. Jesteśmy bardziej wrażliwi na wszystkie dźwięki, a każdy nawet najdrobniejszy hałas wywołuje silny pulsujący ból głowy. Po 48 godzinach mamy znacznie zmniejszoną koncentrację, refleks, a obraz robi się rozmazany. Po takim czasie bez spania nie powinno się obsługiwać żadnych maszyn i prowadzić pojazdów. Po kolejnej dobie pojawiają się objawy grypopodobne, a także następuje znaczny spadek siły. W zasadzie brak snu i odpoczynku przez dłuższy czas niż 48 godzin jest zagrożeniem dla zdrowia, a nawet życia.
Deprywacja snu co to jest i jakie zaburzenia snu prowadzą do deprywacji?
Deprywacja snu jest stosowana w medycynie w celu leczenia różnych schorzeń psychicznych i polega na pozbawieniu pacjenta możliwości spania. Jednak termin ten coraz częściej występuje w klinikach leczenia snu, jako zaburzenie snu wynikające z niewłaściwych warunków do spania. Do deprywacji snu możemy nieświadomie sami doprowadzić, kiedy wybieramy niewygodną i nieprzystosowaną sofę do spania, ale za to ładną. Kiedy zamiast komfortowej poduszki do spania wybierania taką, która pasuje do nowych poszewek. Kiedy zamiast relaksować się przed snem, czytając książkę, wpatrujemy się w smartfona lub godzinami oglądamy telewizję. W ten sposób pozwalamy, by promienie niebieskiego światła nas wybudzały. Taka domowa deprywacja snu może prowadzić do poważnych zaburzeń, a nawet do chronicznej bezsenności i fizjologicznych zmian w organizmie.
Ponadto do deprywacji snu możemy doprowadzić, nieświadomie bagatelizując drobne sygnały, jakie wysyła nam organizm np. kiedy zauważamy, że nasz materac do spania wymaga już wymiany, ponieważ każdej nocy śpimy gorzej. Podobnie, gdy zmuszamy się aby nie zasnąć. Bagatelizowanie tych objawów, może prowadzić do deprywacji snu i dalszych komplikacji zdrowotnych.
Jak zapewnić sobie dobry sen?
- Zacznij od wieczornych rytuałów, dzięki którym jeszcze przed położeniem się do łóżka, twój organizm zacznie się przygotowywać do nocnego wypoczynku.
- Zapewnij sobie komfortowe warunki do spania, wygodny materac, na którym będziesz spać w anatomicznej komfortowej pozycji.
- Dopasuj poduszkę do anatomicznego kształtu ciała, wybierz taką, która nie będzie za wysoka, ani zbyt niska. Nie powinna też być za miękka ani też za twarda. Najlepiej sprawdzi się ortopedyczna poduszka z termoelastycznej pianki, która sama dopasuje się do karku i zapewni odpowiednie podparcie głowie.
- Skorzystaj z dostępnych technologii oraz narzędzi np. Kalkulatora snu.
- Postaraj się odrzucić przed snem wszystkie troski.
- Zamień telewizję, laptop i smartfon przed snem na książkę.
- W razie potrzeby wypij przed snem szklankę melisy lub rumianku, możesz też spryskać poduszkę lawendową mgiełką.
Staraj się zapobiegać problemom z zasypianiem, zanim przerodzą się one w chroniczną bezsenność i doprowadzą do deprywacji snu.
Jak poprawić jakość snu?
Pierwszym krokiem do polepszenia jakości snu jest poprawienie warunków, w jakich śpisz. Jeśli więc będziesz spać na komfortowym materacu do spania, ułożony w anatomicznej pozycji poprawisz krążenie krwi w nocy. Jeśli zwykłą poduszkę wymienisz na profilowaną ortopedyczną, zapomnisz o bólu karku i głowy po przebudzeniu.
Ponadto nie budząc się w nocy w poszukiwaniu wygodnej pozycji do spania, zaśniesz głębokim zdrowym regeneracyjnym snem, którym ma wpływ na twoje zdrowie i jakość całego życia.
